پسوریازیس ناخن چیست؟
پسوریازیس ناخن ممکن است در نگاه اول فقط یک تغییر ظاهری ساده به نظر برسد، اما در واقع یکی از چالش‌برانگیزترین اشکال بیماری پسوریازیس است که می‌تواند نه تنها ظاهر ناخن، بلکه کیفیت زندگی فرد را نیز به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
اگر شما یا یکی از نزدیکانتان با تغییر رنگ، فرورفتگی یا ضخیم شدن ناخن مواجه هستید، شاید وقت آن رسیده که بیشتر درباره‌ی این بیماری بدانید.
پسوریازیس ناخن یکی از زیرشاخه‌های بیماری مزمن التهابی پسوریازیس است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلول‌های پوست حمله می‌کند.
در این حالت، رشد سلول‌های ناخن نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد و باعث ایجاد تغییراتی در شکل، بافت و رنگ ناخن می‌شود.
این مشکل ممکن است همراه با پسوریازیس پوست یا به تنهایی رخ دهد.
بیشتر بدانید :
علائم شایع پسوریازیس ناخن
نشانه‌های عارضه ممکن است در یک یا چند ناخن دیده شوند و شدت آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است:
- فرورفتگی‌های سطح ناخن (nail pitting)
- تغییر رنگ ناخن به زرد، قهوه‌ای یا خاکستری
- ضخیم شدن یا پوسته‌پوسته شدن بستر ناخن
- جدا شدن ناخن از بستر (onycholysis)
- خونریزی‌های ریز زیر ناخن
- ناخن شکننده یا ناصاف
علت ایجاد پسوریازیس ناخن
علت اصلی این بیماری، اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن است که به سلول‌های سالم پوست حمله می‌کند.
از جمله عوامل مؤثر در ایجاد یا تشدید آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ژنتیک: در بیش از ۳۰٪ موارد، سابقه خانوادگی وجود دارد.
- استرس مزمن
- عفونت‌ها یا آسیب به ناخن
- مصرف داروهای خاص مانند بتابلوکرها یا لیتیوم
- سرما و خشکی هوا
چگونه پسوریازیس ناخن تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص پسوریازیس ناخن معمولاً با معاینه بالینی توسط متخصص پوست انجام می‌شود.
در برخی موارد، برای رد سایر بیماری‌های مشابه مانند عفونت قارچی، نمونه‌برداری از ناخن یا کشت قارچی انجام می‌شود.
همچنین بررسی سابقه بیماری‌های پوستی و مفصلی در فرد یا خانواده اهمیت دارد.
بیشتر بدانید :
روش‌های درمان پسوریازیس ناخن
درمان این بیماری به نوع، شدت علائم و وضعیت کلی سلامت فرد بستگی دارد.
متأسفانه درمان قطعی برای پسوریازیس وجود ندارد، اما علائم قابل کنترل هستند.
درمان‌های موضعی
- کرم‌ها و پمادهای حاوی کورتیکواستروئید
- قطره‌ها یا لاک‌های حاوی کلسی‌پوتریول (مشتق ویتامین D)
- تاکرولیموس برای کاهش التهاب
درمان‌های سیستمیک (در موارد شدید)
- داروهای سرکوب‌کننده ایمنی مانند متوترکسات، آسیترتین یا سیکلوسپورین
- بیولوژیک‌ها (مثل adalimumab, ustekinumab) در موارد همراه با پسوریازیس پوستی یا آرتریت پسوریاتیک
نوردرمانی (PUVA)
- درمان با اشعه فرابنفش همراه با داروی حساس‌کننده، که می‌تواند بهبود قابل توجهی در ناخن‌ها ایجاد کند.
درمان‌های خانگی و مراقبت روزمره
- مرطوب نگه داشتن ناخن و پوست اطراف آن با کرم‌های مخصوص
- پرهیز از ضربه زدن یا کندن پوست اطراف ناخن
- استفاده از دستکش هنگام انجام کارهای خانه یا تماس با مواد شیمیایی
- کوتاه نگه داشتن ناخن‌ها برای کاهش احتمال آسیب و عفونت
- پرهیز از مانیکورهای تهاجمی یا ناخن مصنوعی
چه چیزهایی باعث بدتر شدن عارضه می‌شوند؟
- استرس‌های روحی یا جسمی
- سرما و خشکی شدید هوا
- ترک درمان به‌صورت خودسرانه
- مصرف سیگار و الکل
- عفونت قارچی ناخن همزمان با پسوریازیس
رابطه پسوریازیس ناخن با آرتریت پسوریاتیک
بسیاری از افرادی که این عارضه را دارند، ممکن است در آینده دچار آرتریت پسوریاتیک شوند.
این بیماری مفاصل را درگیر می‌کند و می‌تواند باعث درد، ورم و سفتی مفاصل شود.
بنابراین پیگیری دقیق و منظم توسط پزشک اهمیت زیادی دارد.
بیشتر بدانید :
آیا پسوریازیس ناخن واگیردار است؟
خیر. این یک بیماری خودایمنی و غیرواگیر است و از راه تماس مستقیم، استفاده از وسایل مشترک یا لمس ناخن‌ها منتقل نمی‌شود.
چند توصیه کاربردی از متخصصان پوست
- درمان را حتی در صورت کاهش علائم ادامه دهید.
- از لاک ناخن بدون استون و با پایه آبی استفاده کنید.
- رژیم غذایی ضدالتهاب (با اسید چرب امگا۳ بالا) می‌تواند کمک‌کننده باشد.
- در صورت مشاهده عفونت، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
نتیجه گیری
پسوریازیس ناخن ممکن است ظاهری ناخوشایند ایجاد کند، اما با آگاهی، تشخیص به موقع، درمان اصولی و مراقبت مستمر می‌توان علائم آن را به خوبی کنترل کرد.
مهم‌ترین نکته، صبوری و پیگیری منظم درمان‌هاست.
هیچ راه‌حل فوری و معجزه‌آسایی وجود ندارد، اما ترکیب داروهای تخصصی، مراقبت خانگی و حمایت روحی، می‌تواند زندگی با این بیماری را بسیار آسان‌تر کند.
